Je hebt de voorbije dagen wellicht verschillende berichten gehoord of gelezen over de strijd die de Australische overheid levert met Facebook en Google. Het is een heel kluwen – daarom een poging om een overzicht te geven van waar het om draait. Is dit een bedreiging van de vrije nieuwsgaring, en gaat Facebook zijn boekje te buiten?

Het begon toen Australië een wet wilde invoeren, waarbij elk platform dat als ‘dominant’ bestempeld wordt, aan grote uitgevers een vergoeding zou moeten betalen voor het voorrecht om naar hun content te mogen linken. Onder die term ‘dominant’ mag je dus gerust Facebook en Google beschouwen, die zouden aan die wet voldoen. En bij Google gaat het dan niet alleen om Google News, maar ook Google Search, zo heeft de Australische overheid verduidelijkt.

De reactie van Google

Google reageerde daarop door te zeggen dat, als de wet erdoor komt, het volledig stopt met werken in Australië. Ondertussen heeft het wel deals afgesloten met nieuwsuitgevers, om aan te tonen dat het wel degelijk bereid is om te betalen voor nieuws, het wil alleen niet _verplicht_ worden dat te doen, en dan vooral niet om te betalen voor het vermelden van links in de Google Search.  Zo heeft Google afspraken gemaakt met o.a. Seven West media, en Nine Entertainment, twee van de grootste tv-mediagroepen met tv, kranten en online poten. Met Junkee Media heeft het een afspraak dat het diens content mag vermelden in Google News Showcase. En met NewsCorp heeft het een wereldwijde deal om een abonnementsplatform te ontwikkelen, daarvan de adverteerinkomsten te delen, en ook om samen te werken aan audio- en videojournalistiek. News Corp is eigenaar van 2/3 van de grootste kranten in Australië.

Het gaat daarbij om grote bedragen. In Frankrijk heeft Google een deal met meer dan 100 uitgevers, goed voor 25,5 miljoen dollar. De deal met Seven West media is goed voor 7,7 miljoen dollar. Maar of dit voldoende is, dat hangt af van de Australische wetgever.

Het gevaar van deze reactie

Het is mooi dat Google zijn goodwill toont. Maar het houdt een gevaar in. Want met dat akkoord tussen Google en de grote uitgevers, “koopt” Google zich het recht om naar nieuws van die uitgevers te linken. Geeft dat omgekeerd aan die uitgevers het recht om aan andere gebruikers te verbieden om naar hen te linken, omdat zij daarvoor niet betalen? De hele discussie rond de “linktaks” wordt hiermee nieuw leven ingeblazen. Meer hierover bij DNSBelgium.

De reactie van Facebook

Facebook daarentegen nam een heel andere houding aan, veel strijdlustiger. Het verklaarde gewoonweg dat, als de wet er komt, Facebook zal “geen nieuwscontent meer toelaten” op hun diensten in Australië. Dat geldt dan wel wereldwijd: niemand ter wereld zal nog Australisch nieuws kunnen zien of delen op Facebook. Niemand in Australië zal nog nieuwslinks of postings van ook maar enige nieuwsuitgever kunnen zien. De redenering van Facebook: in tegenstelling tot Google is het niet Facebook dat de links online plaatst, het zijn de uitgevers zelf, en de lezers daarvan wanneer zij die content delen. Bovendien is dat nieuws slechts goed voor 4% van de content die de mensen in hun newsfeed zien. Het is, met andere woorden, niet de moeite waard om daarvoor te betalen, en dus stappen wij eruit. Meer bij Ars Technica en Reuters.

Australische wet niet zonder problemen

In een interessant artikel wijst TechDirt erop dat de wet die Australië wil doorvoeren – en die volgens de website er vooral komt op aanzet van mediamagnaat Rupert Murdoch- toch wel problematisch is. En wel op twee gebieden.

Linktaks

Simpel gezegd komt het erop neer dat je niet meer kan linken naar een nieuwssite, tenzij je ervoor betaalt. Dat is een bedreiging voor het vrije internet. Maar ook een ommekeer van een bestaande situatie: Google en Facebook zouden moeten gaan betalen voor verkeer, voor het doorsturen van mensen naar die nieuwssite – terwijl er een hele industrie is ontstaan die juist daarop gebaseerd is: search engine optimization en social media management. Iedereen weet immers dat een link naar zijn site hebben op de social media of in de zoekmachines, een groot voordeel meebrengt, want het lokt bezoekers. En het is aan de websites om die links te genereren. De wet keert het systeem volledig om.

Een belasting dient om iets te verminderen

Een tweede aspect dat Techdirt aanhaalt, is dat iedereen boos is op Facebook, omdat het zegt dat het stopt met linken. Een belasting is, economisch gezien, niet iets dat enkel inkomsten moet opbrengen. Maar het moet ook hetgeen belast wordt, verminderen. Denk aan verkeersbelasting, taks op sigaretten, alcohol, vervuiling, enz. In dit geval zegt Australië, dat het een belasting wil heffen op links naar nieuws op Facebook. En Facebook reageert enkel maar in de manier waarop elke economist zou reageren: het zegt dat het niet meer de moeite is, en verbant links. Wat dus niet ondemocratisch is, noch Australië op de knieën wil dwingen, zoals sommige critici zeggen over de reactie van Facebook.

Het is zelfs geen “aanval” op de journalistiek, want het nieuws bestaat nog altijd in Australië. De uitgevers hebben nog altijd hun website, en gebruikers kunnen die website bezoeken.

Maar lees zelf het verhaal – en de conclusie die TechDirt trekt: dit gevecht draait niet rond “Facebook vs. Australië” of “Facebook vs. journalistiek”, maar gewoon “Rupert Murdoch vs. het open web”.

Lees ook: “Facebook calls Australia’s bluff – But Google gives in. What’s next?” bij Platformer (2) en “Posts disappear from pages of health authorities, Bureau of Meteorology amid Facebook news ban” van ABC Australia.