Het bunkercomplex op Provinciedomein Atlantikwall Raversyde heropende de deuren met maar liefst drie nieuwe expo’s: ‘De Atlantikwall Gestript’, ‘Ensor 1940’ en ‘James Baron Ensor’. De expo’s zullen nog tot en met 11 november te zien zijn in het provinciedomein en zijn inbegrepen bij een toegangsticket. Samen met een bezoek aan de belevingsvolle Duitse verdedigingslinie met meer dan 60 bunkers, gangen, observatieposten en geschutsopstellingen vormen deze nieuwe tijdelijke tentoonstellingen een marketingtroef om niet alleen nieuwe bezoekers aan te trekken, maar ook terugkerende gasten de kans te bieden betrokken te blijven bij hetgeen de site te bieden heeft.

De Atlantikwall Gestript 

In 2024 pakt het Provinciedomein Atlantikwall Raversyde uit met een grote tentoonstelling over strips en de Tweede Wereldoorlog. Het conflict heeft heel wat striptekenaars en scenaristen geïnspireerd tot het schrijven en tekenen van honderden strips in uiteenlopende genres. Langsheen het circuit komt de bezoeker te weten hoe de Atlantikwall in beeld gebracht werd, hoe vluchtelingen, het verzet en de collaboratie een thema werd in stripverhalen, hoe de oorlog op zee of in de lucht weergegeven wordt of hoe men omgaat met de gevolgen voor de lokale bewoners. Er is ook aandacht voor actuele thema’s zoals het bouwen van nieuwe muren, of de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog, die nu nog steeds een impact hebben.  

Verspreid in de bunkers staan er ook een tiental installaties die speciaal gecreëerd werden voor de tentoonstelling. Vlaamse striphelden komen terecht in historische foto’s van de Tweede Wereldoorlog, stripplaten komen tot leven met Augmented Reality, stopmotion en schaduwen, en twee kunstenaars brengen hun eigenzinnige kijk op het thema. O.a. Dirk Stallaert en Jan Bosschaert maakten speciaal voor de expo enkele tekeningen.  

Daarnaast ontmoet je langs het circuit een 50-tal levensgrote figuren, getekend door striptekenaar Marcel Rouffa, die de verschillende aspecten van de oorlog tot leven doet komen. Blikvangers zijn o.a. een gecrashte spitfire, de Duitse soldaten, maar ook de bevrijders en de gewone bevolking komen aan bod.

Nieuw beeldverhaal

Speciaal voor deze expo tekende Marcel Rouffa in opdracht van Atlantikwall Raversyde een gloednieuwe strip: ‘Victors Oorlog: 4 bange jaren aan de kust’. Het avontuur volgt de belevenissen van Victor, een jongen die in Oostende woont en al snel geconfronteerd wordt met de Duitse bezetter. De lezer wordt meegebracht naar de Tweede Wereldoorlog in Oostende, en in de batterij Saltzwedel-neu, gelegen in het huidige provinciedomein Atlantikwall Raversyde. Het album bevat ook een extra katern over de Atlantikwall en de Tweede Wereldoorlog. Het stripalbum is vanaf zaterdag 9 maart verkrijgbaar in de shop van Atlantikwall Raversyde in vier talen (Nederlands, Frans, Engels, Duits) voor 5 euro. 

Extra trigger

Ook Ensor strijkt neer op Atlantikwall en wel met twee expo’s: ‘Ensor 1940’ en James Baron Ensor. De eerste tentoonstelling gaat over drie schilderijen die verloren gingen tijdens een bombardement. Ze werden op ware grootte gereproduceerd met medewerking van de Kunstacademie onder het toeziend oog van de docenten Peter Lagast, Windy Corneel en Dietmar Esser. Ze worden toepasselijk getoond in een rokerige bunker. Op die manier blijft Ensor ook actueel, gezien de vele oorlogen in de wereld, niet in het minst in Gaza en Oekraïne. Daarnaast wordt er in de bovenruimte van de bunker ‘James Baron Ensor’ gebracht. Lieven Neirinck fotografeerde voor zijn project 20 hedendaagse baronnen en baronessen, met een betekenisvol object. Zo ontstaat er een unieke tijdloze kijk op de adel, maar tegelijkertijd daagt het hen uit om hun identiteit buiten hun titel te definiëren. De werken zijn ingekaderd en voorzien van een deurtje waarop het wapenschild prijkt. Het deurtje nodigt uit om geopend te worden, ook leuk om met kinderen te doen. De witte exporuimte contrasteert mooi met de wapenschilden. In 1929 verleende koning Albert 1 de titel van baron aan James Ensor (69), waardoor hij niet alleen in de adelstand werd verheven, maar ook erkenning kreeg, zelfs al was hij een controversieel figuur.

Duurzaam

Tot slot nog dit: het zal duidelijk zijn dat Ensor 2024 een unieke opportuniteit is om een duurzaam effect te ontwikkelen, via dit creatieve, weloverwogen project, met name: de band tussen toeristisch Oostende en het unieke erfgoed in Atlantikwall Raversyde aanhalen en verankeren. De organisatie wil dan ook de opportuniteit benutten om bezoekers te tippen op de laatste rustplaats van Ensor vlak bij het zgn. Duinenkerkje in Mariakerke (de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Duinenkerk, in de Dorpsstraat). Het kerkhof met eenvoudig graf ligt op een goede 2 km van de ingang van Atlantikwall Raversyde.

In het kerkje vindt de jaarlijkse Ensor herdenking plaats, op zijn verjaardag van 13 april. In september 2024 zal bovendien het beeld ‘Ik, James Ensor’ van Daniël Spoerri in de directe omgeving zijn definitieve standplaats krijgen. Dit beeld werd gemaakt in het kader van Beaufort 2003 en kreeg aanvankelijk een plaats op de Zeedijk, nabij het Ensorhuis. Het werd nadien gekocht door de stad Oostende maar verdween na diverse beschadigingen in de stadsmagazijnen. Uiteindelijk is het hersteld en wordt het in het slotweekend van 21-22 september 2024, als het project in Atlantikwall Raversyde nog volop loopt, plechtig opnieuw geïnstalleerd. Op die manier zal het Ensorproject het hele grondgebied van Oostende in de breedte omvatten: van Oosteroever tot en met Atlantikwall Raversyde.