Zoals je gewoon bent van ons, brengen wij een overzicht van enkele markante gebeurtenissen op journalistiek gebied, die zich in de voorbije maand afgespeeld hebben. Heb jij ook interessant nieuws? Laat het ons weten! 

Zorgen om persvrijheid in binnen- en buitenland 

In Denderleeuw hebben op 22 april meer dan 100 politieagenten een inval uitgevoerd op de gebouwen waar zich 2 Koerdische tv-zenders bevonden. De inval geschiedde op vraag van Frankrijk, met als doel te onderzoeken of deze tv-zenders terrorisme financierden, met name de Koerdische onafhankelijkheidsbeweging PKK. Omdat er ook materiaal van de journalisten meegenomen werd, zou het bronnengeheim van de journalisten mogelijk geschonden zijn. (VRT) 

Ook in Italië maken journalisten zich zorgen over de persvrijheid. Aanleiding is het feit dat een kritische monoloog over fascisme geweerd werd van de Italiaanse openbare omroep. Daarin stelde de auteur dat de huidige machthebbers “de geschiedenis liever herschrijven”. (De Standaard ) 

Programma “Knappe Koppen” onder vuur 

Volgens De Standaard zou er bij verschillende afdelingen binnen de VRT onvrede zijn over de tv-reeks Knappe Koppen die op stapel staat. Die zou teveel de lof zingen van de Vlaamse wetenschap en innovatie, en de opdracht zou van bovenaf opgelegd zijn (lees: de Vlaamse overheid), en er ook door gefinancierd worden. De VRT ontkent deze bemoeienis, en benadruk t dat externe partijen geen invloed hebben op het zendschema (Het Nieuwsblad – De standaard)  

Tip: 10 regels voor betrouwbare journalistiek 

De collega’s van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) hebben een vereenvoudigde code van Bordeaux opgesteld, dat de ethische regels bevat die de journalist moet navolgen. Het werden, heel beknopt, 10 regels. Een leidraad die je altijd bij de hand moet hebben en eigenlijk zou moeten afpunten bij elk artikel dat je schrijft.  

Over het hoe en waarom, plus de regels zelf, vertelt Thomas Bruning van NVJ. 

AI en journalistiek: enkele nieuwtjes 

Artificiële intelligentie dringt in alle aspecten van ons leven binnen, en journalistiek ontsnapt er niet aan. Enkele berichten die deze evolutie schetsen: 

• De Financial Times heeft een overeenkomst afgesloten met OpenAI. Enerzijds zullen ChatGPT-gebruikers in antwoord op hun vragen samenvattingen, citaten en links zien naar artikels van de FT. Elke vraag (in vakjargon “prompt”) waarvan het antwoord informatie bevat van de FT, zal vermelden dat de informatie afkomstig is van deze publicatie. Anderzijds zal OpenAI samenwerken met de FT om nieuwe AI-producten te ontwikkelen. Zo heeft de FT al een generatieve AI zoekfunctie uitgebracht. (The Verge) 
• In eigen land heeft de Raad voor de Journalistiek richtlijnen uitgebracht voor het gebruik van AI in de journalistiek. Ondertussen hebben verschillende publicaties deze regels al in hun eigen richtlijnen verwerkt, o.a. De Tijd. Bij VRT vind je een toelichting door Luc Pauwels. 
• De VRT-redactie wil AI inschakelen om de uitspraken van politici te factchecken. Een van de tools die daarbij moeten helpen is Wobby, een toepassing die ontwikkeld werd door voormalig VRT NWS datajournalist Amra Dorjbayar. (VRT) 

Sage rond krantendistributie kent (voorlopige) ontknoping 

Uiteindelijk is er dan toch een akkoord bereikt over de concessie om kranten te verdelen. Nadat de federale regering de krantenconcessie van 125 miljoen geschrapt had, werd voor de eerste helft van dit jaar toch nog 75 miljoen euro uitgetrokken. 

Dat geld gaat naar de uitgevers: de federale regering geeft per krant 17 eurocent steun in Vlaanderen en Brussel, in het minder dicht bevolkte Wallonië is dat 49 cent per krant (in belastingkrediet). (GVA). In Vlaanderen zullen de kranten bezorgd worden door een onderaannemer van Bpost, in Wallonië door de reguliere postbodes. (Mediaspecs) 

DPG Media heeft al gereageerd: het nieuwe krantenakkoord betekent stijgende kosten voor de uitgever. En die gaat op zoek naar maatregelen om die gestegen kosten te compenseren (Mediaspecs)   

Beste Nederlandstalige journalistieke boek 

De longlist werd bekend gemaakt voor deze prijs, genoemd naar journalist Kees Brusse. Volgens de vijfkoppige jury hebben deze 18 boektitels een overeenkomst: zij werden geschreven vanuit nieuwsgierigheid. De volledige lijst kan je lezen bij Villamedia. De winnaar wordt in juni bekendgemaakt. 

Belgische fotograaf Pieter Clicteur wordt Derde Fotograaf in Meesterschapswestrijd 

In de wereld van de fotografie is er een constante zoektocht naar perfectie, visuele verhalen vertellen en emotionele connecties creëren door middel van beelden. In België, een land doordrenkt met artistiek erfgoed, is het geen geringe prestatie om erkend te worden als een van de topfotografen. Op de recente Meesterschapswedstrijd voor fotografie, gehouden in de prestigieuze Bozar in Brussel, heeft Pieter Clicteur uit Oudenburg deze opmerkelijke erkenning verworven door de titel van Derde Fotograaf van België te veroveren. 

Pieter Clicteur werkt mee aan verschillende publicaties en is een van de vaste fotografen waarmee ons lid Jempi Welkenhuyzen samenwerkt. Zijn bio en werk vind je hier.