In de nazomer van 2023 vindt de 2e editie van de Internationale Fotobiënnale Oostende plaats: een bijzonder parcours doorheen zowel de stad als musea en galerijen rond kunstfotografie. Op diverse locaties zijn tentoonstellingen te zien van grote en toonaangevende fotografen naast opkomend, jong talent. De Amerikaanse topfotograaf Joel-Peter Witkin is de blikvanger van Fort Napoleon en Galerij Papillon. De Fotobiënnale heeft daarnaast ook oog voor de unieke foto’s van Julia Fullerton-Batten, Mous Lamrabat, Bává Prásilová en Karel Fonteyne. Of voor het werk van Aglaia Konrad die in Mu.ZEE uitpakt met bijzondere installaties. In totaal stellen 32 fotografen tot 12 november 8 weken lang tentoon op 23 locaties van de stad.
Voor deze editie koos curator Stephane Verheye als thema (In)vloed. “We brengen opnieuw de hedendaagse conceptuele fotografie, maar dit keer werd gekozen voor kunstfotografen die zich lieten inspireren of beïnvloeden door andere visuele kunstvormen. Deze fotografen onderzoeken de relatie met objecten, met clair-obscur, zetten foto’s om in wandtapijten. Ze waren beeldhouwer of schilder van opleiding, maar voelden zich achteraf meer aangetrokken tot fotografie. Dat voel je in hun werk. Er zitten ook vertellers tussen die zich laten meevoeren door de cinematografie, wier invloed duidelijk aanwezig is in hun fotografisch werk. We brengen sommige bekende fotografen, maar niet met hun bekend werk. Denk aan Diane Hendrickx en Tony Le Duc. Bij Le Duc denk je meteen aan zijn food-fotografie. Door te spelen met licht, kleur en textuur brengt hij nu een zeer eigenzinnige beeldtaal, die zal verrassen. De Biënnale is heel divers. Naast toptalent en laatbloeiers brengen we ook nieuwkomers. “
Stad aan Zee
De Internationale Fotobiënnale Oostende koppelt verschillende indoortentoonstellingen aan een resem spraakmakende interventies. En dit zowel binnen als buiten. Een originele manier om de Stad aan Zee te ontdekken. Zo is er in Fort Napoleon werk te zien van o.a. Joel-Peter Witkin, dat ook bij Galerij Papillon hangt. Het is een man die zich tot op de grens van de techniek pusht. Sommige van zijn beelden kunnen schokkend overkomen, maar wie goed kijkt merkt dat men soms moet lijden om de transcendentie te vinden. Noem het een nieuwe respons tot de realiteit, waarbij men als kijker wordt geëmotioneerd. Toeval of niet, Witkins tweelingbroer is schilder en dat komt ook enigszins terug in zijn foto’s. Verder stellen Olivier Valsecchi, Jenny Ymker en Diane Hendrickx met Tony Leduc tentoon in het fort. Valsecchi is een terechte pleitbezorger van de hedendaagse naaktfotografie, Ymker gebruikt zichzelf als model en over Diane Hendrickx en Tony Le Duc kon je al eerder iets lezen.
Leuk aan deze locatie is het Fort Napoleon zelf dat momenteel wordt gerestaureerd met zeer specifieke technieken, nl. softcapping. Op loopafstand kun je naar het werk van Soo Burnel bij Central Park@Sea. Of bij Oever Gallery aan de Hendrik Baelskaai waar Rami Hara’s foto’s hangen. Dit gedeelte van Oostende, nl. Oosteroever is volop in ontwikkeling en zorgt nogal door de moderne hoogbouw voor controverse. Maar het is er charmant flaneren en je kunt er terecht voor een natje en een droogje in diverse etablissementen. Een tip: loop zeker eens binnen bij Deschildre Streekproducten. Je vindt er alle lokale producten uit heel Vlaanderen onder één dak. En je kan er ter plaatse proeven van al dat lekkers. Meer nog, je kunt er getuige zijn van hoe huisgemaakte charcuterie wordt bereid.
Economische en toeristische meerwaarde
En zo vormt de Internationale Fotobiënnale zelfs een extra troef voor de stad. Niet alleen als culturele meerwaarde, maar ook toeristisch en economisch. Want je kunt het ene aspect aan het andere koppelen, of je nu zelf een professionele, dan wel amateurfotograaf bent, of gewoon een dagjestoerist. Wie met de trein komt, kan trouwens al meteen kennismaken met jong talent: selfmade of van Narafi, LUCA School of Arts, je komt Hannah Moens, Jyoti Dresselaars, Luana Masal en Neoza Goffin er verzameld in een box tegen. Voor meer werk, moet je naar de galerij A Horse with No Name. En dat is zo wat de opzet van de Fotobiënnale. De stad verkennen. En komen op plaatsen waar je niet meteen binnen kunt. Denk aan de Peperbusse met werk van Karel Mus en Giannina Urmeneta Ottiker. Of de Anglicaanse Kerk waar Julia Fullerton-Batten exposeert.
En sinds kort is de Amandine terug open na lange tijd van restauratie. Nu alleen nog te bezoeken in groepsverband, tenzij nu individueel geopend voor de biënnale. Hier exposeert Karel Fonteyne, die de modefotografie in een nieuw narratief kleedje stak. Meer bekend is dan weer Mu.ZEE. Hier sla je meerdere vliegen in één klap: de kunsttentoonstelling van Anna Boch (nog tot 5.11) en de vaste collectie. Maar dus ook de in situ ontstane installatie van Aglaia Konrad. Mu.ZEE had al werk van haar in huis. Dit keer laat de fotografe zich inspireren door de bijzondere architectuur van het gebouw, hetgeen resulteert in een bevreemdend werk in de ruimte. Of wat dacht je van dat andere museum: Het James Ensorhuis. Daar vind je Athos Burez, die door de surrealistische schilderkunst sterk is beïnvloed. Steeds met een vleugje humor. Let in de hal ook eens op zijn eigentijdse herinterpretatie van ‘De Baden van Oostende’, één van de iconisch schilderijen van Ensor. Daarnaast ook de beeldtaal van het menselijk lichaam door Marie Wynants.
Ensor Stadsfestival
Omdat 2024 het jaar van James Ensor wordt, kun je er maar beter van profiteren en meteen tijd uittrekken voor een uitgebreid bezoek aan het hele museum. Vraag een audioguide en je komt alles te weten over deze belangrijke vernieuwer van de moderne kunst in België. Vanuit de Vlaanderenstraat is het Leopoldpark niet ver af. Maar je kan ook naar de Albert 1-promenade, de zeedijk als het ware. Misschien handig, wanneer je minder tijd hebt en toch een overzicht wenst te krijgen van alle fotografen die aan bod komen tijdens deze biënnale. In de Nieuwe Gaanderijen hangt er van ieder één werk. Op de zeedijk zelf staan er prachtige blokken met foto’s van Giorgibel. En pal om de hoek, bij de ‘Drie Gapers’, achterzijde van het majestueuze standbeeld van Leopold 2, wacht je Bára Prásilová. Een markante balans tussen echt en fictie, maar zeer meticuleus alleszins. In het Koningspark kun je de Japanse tuin bezoeken en combineren met grote foto’s van Jenny Ymker. Steek je de (tram)weg over richting Petit Paris, dan kun je nog werk van Peter Lippmann zien aan het Prinses Stefanieplein, een rustige plek om te picknicken in het gras. En ter hoogte van dit plein (Koninginnelaan) vallen meteen de zuilen op van Luca Izzo.
Opteer je toch om de andere kant uit te wandelen, dan passeer je de Grote Post, altijd goed voor een voorstelling. En kom je vanzelf in het Leopoldpark. Hier brengt Mous Lamrabat zijn Marokkaans-Belgische identiteit naar voren. In de kiosk weet Jenny Boot dan weer sensualiteit om te zetten in kracht. Ook hier weer een tip? Midden in het groen kun je terecht voor een partijtje mini-golf. Er is ook een charmant speelplein aanwezig en waarom niet hier genieten van een hapje of een drankje. Of nog: combineer het park met een bezoek aan de vlakbij gelegen zeilschip Mercator. Deze driemaster is wellicht het bekendste schip van België.
En dan hebben we het nog niet expliciet gehad over de vele galeries die meewerken aan deze tweede Fotobiënnale. Denk aan het Contemporary Art Space (CAS), Noir de Noir, Theobalds Boothuisje, Papillon of Oever.Gallery. Ook daar kun je zien waar de fotografen de mosterd halen.
Praktisch
Een ticket voor de Internationale Fotobiënnale Oostende kost 15 euro. Dat geeft toegang tot Fort Napoleon, Amandine, Anglicaanse kerk, James Ensorhuis en de Peperbusse. Voor de expo van Aglaia Konrad in Mu.ZEE heb je een apart ticket van 15 euro nodig. Een combiticket kost 26 euro. Alle andere tentoonstellingen zijn gratis. Kinderen tot en met 12 jaar hebben overal gratis toegang. Info en tickets: www.fotobiennale.be. Met uitzondering van de Peperbusse en de Amandine zijn alle tentoonstellingen toegankelijk voor rolstoelgebruikers of wie minder goed te been is. Alleen geleidehonden worden toegelaten op de binnen locaties. Op maandag gesloten (m.u.v. De Grote Post).
