Actueel verhaal
De boeken van Marten Toonder verschillen van andere tekenverhalen, omdat er meer te lezen valt dan naar tekeningen te kijken. Dit verhaal stamt uit 1967, maar is actueler dan ooit. Rommeldam wordt overspoeld door buitenaardse wezens. Ze zijn overal en ze zijn goed vermomd. De invasie wordt opgeklopt door de media, die houden van sensatie. De kleine gemeenschap wordt op zijn kop gezet door misleiding en valse informatie.
De overeenkomsten met de huidige situatie in corona-tijden zijn opvallend. De “zielkundige” (psychiater) van dienst draagt een mond/neusmasker. Er is sprake van goede ventilatie in het vertrek waar “wetenschappelijk” onderzoek gedaan wordt. Er worden kunstmatig twee groepen gecreëerd: degenen die de Maanblaffers opsporen en degene die ervan verdacht worden Maanblaffers te zijn. Op elke bladzijde is bangmakerij hét middel om het volk in twee kampen te verdelen. De goeden verenigen zich in een vereniging SOP, de Sociale Ontwaak Partij (we moeten niet ver zoeken om een partij te vinden die recent van naam veranderd is en sociale belangen verdedigt 🙂 ). De SOP voelt zich verheven boven de anderen en wijst iedereen bij elk gesprek op het loerend gevaar en dat Maanblaffers de oorzaak van de “misstanden” zijn. Je kan ze herkennen aan “hun Driftgraad. Soms aan rood haar en grote voeten”. Het duivelse genie achter de robot-mensen is professer Sickbock. Hij is belust op macht. Hij programmeert zijn volgelingen om vooral de hoger geplaatsten verdacht te maken. De wetenschap misbruikt hij in zijn voordeel.
Dieren of mensen
Alle personages zijn dieren die gekozen zijn volgens hoe we die vanuit menselijk standpunt bezien. De burgemeester is een dik, zelfgenoegzaam nijlpaard, de politieagent een buldog, heer Bommel is een goedaardige, domme beer met een opvliegend karakter. Hij is zo zelfgenoegzaam dat hij zichzelf overtuigd heeft dat hij nooit geloofde in het bestaan van de Maanblaffers. Tom Poes is een slimme, witte kat. Hij is de enige zonder kleren en zowat de enige die gezond verstand tentoon spreidt en zich niet laat meeslepen door de hype. Markies De Cantecleer is een haan met lorgnet die graag Franse woorden in zijn conversatie mengt. Het is knap hoe de gelaatsuitdrukkingen op de dierensnoeten vermenselijkt zijn.
De tekst is opzettelijk ouderwets verwoord en lijkt daardoor meer uitstraling te hebben, zo’n beetje als een sacrale tekst: “Hij zat daar in droeve gepeinzen verzonken”, “met uw welnemen”… De tekeningen blijven een lust voor het oog.
Huib Modderkolk
Degene die het boekje inleidt heeft een – voor Vlamingen – onwaarschijnlijke naam, maar hij is een journalist bij de Volkskrant. Hij spreekt over het Zuid-Hollandse Bodegraven waar begin 2021 een complottheorie de aanzwengeling vormde voor grote sociale onrust, precies wat Marten Toonder laat gebeuren in Rommeldam. Hij maakt de vergelijking met de communistenjacht van McCarthy, begin jaren ‘50 in de VS. De introductie van de smartphone na 2007 maakte het tot een instrument van de massa, zodat gelijk wie het kan inzetten “om anderen mee te trekken in de eigen wanen, als politiek instrument om de bubbel naar de mond te praten. Om te waarschuwen voor deugmensen, wetenschappers, de elite, woke burgers, homeopathische verdunning, een geheime agenda of een Great Reset”. Hij noemt ook Zuckerberg die met Facebook de grootste manipulatiemachine van de moderne tijd maakte.
Auteur en tekenaar: Marten Toonder
Fictie: stripverhaal
Uitgeverij: De Bezige Bij, Amsterdam, 2021
Eerste uitgave: 1967