Juni 2021, voor de eerste keer sinds lang de grens weer over, maar niet ver hoor, richting Midden-Moezel en Bitburgerland, ongeveer 270 km van Antwerpen met als uitvalsbasis Bernkastel-Kues. De Engelse schilder William Turner schilderde zo’n 150 jaar geleden deze tweelinggemeente aan de voet van de Landshutburcht als een dromerig stadje. Nu is ze het middelpunt van de Midden-Moezel met een en al leven in het hoogseizoen. Het middeleeuwse Bernkastel op de rechteroever is gespaard gebleven van oorlogsgeweld en verwoestende branden. De straten en steegjes worden omringd door zorgzaam gerestaureerde en rijkelijk versierde vakwerkhuizen uit verschillende periodes. De overdadig met kunstwerken versierde Michaeliskerk is ruim 600 jaar oud. De vrijstaande natuurstenen toren van de kerk maakte oorspronkelijk deel uit van de verdedigingswerken van de stad.
Bernkastel impliceert ook het verhaal van de Bernkastel Doctor. Een legende uit de 14de eeuw vertelt ons dat de toenmalige aartsbisschop van Trier zeer ziek was en verbleef in de burcht Landshut. Arts en medicatie konden hem niet helpen. Iemand bracht hem een tonnetje wijn van een wijndomein in Bernkastel. De aartsbisschop genas wonderwel en noemde de wijn de enige echte dokter. Zo ontstond de “Doctor Weinberg” en de “Doctor Wein”. Op geregelde tijdstippen is er een rondleiding van anderhalf uur in gezelschap van een “Bernkastel Doctor” doorheen het stadje (alleen in het Duits). Je vindt de naam ook terug in Hotel Doctor Weinstube, een historisch pand met authentiek houtsnijwerk, een familiehotel met 25 kamers en landelijke, verfijnde streekgerechten.
Als bezienswaardigheden heeft Bernkastel ook nog een modern multimediamuseum over de wijn en het St. Nikolaus Hospital, waar alles verteld wordt over Nikolaus von Kues (alias Cusanus), een belangrijke filosoof en theoloog uit de 15de eeuw. Helaas kan ik er verder weinig over vertellen, tijdens mijn bezoek waren beide musea door de coronabeperkingen nog gesloten. Misschien iets voor een later tripje?
Geen nood, Bernkastel is ook een ideale plaats voor wandelingen. Heel wat goed bewegwijzerde wandelingen vetrekken vanaf het centrum en de meeste hebben het voordeel circulair te zijn. Er is natuurlijk een Doctor Rundweg, 4,1 km en een wandeling die je tot de burchtruïne brengt. Een wandeling die we zelf hebben uitgetest is de Maria Zill Panoramaweg (6,2 km), ook circulair en je start bij het toerisme-informatiekantoor van Bernkastel. Na het historische centrum kom je vlug in een bosrijke omgeving en na een drietal km gestadig klimmen maakt het bos plaats voor een prachtig panorama over de Moezel. Bij Maria Zill zijn er verschillende rustbanken en zelfs een schuilhut. Ja, het kan er ook soms regenen. Deel twee van de wandeling is een constante afdaling midden de wijngaarden met alsmaar verschillende vergezichten op de terrasbouw, de Moezel, de oude stad en het moderne Kues. Je bereikt Bernkastel terug via de Graacher Tor, de enige nog bestaande stadspoort. Nu is het tijd voor het welverdiende glaasje wijn of een schuimende pint Bitburg, “Bitte ein Bit”.
Een andere leuke wandeling, minder stijgend, maar iets langer (7,8 km) is de Jufferweg. Hiervoor moet je in een van de dorpjes buiten Bernkastel zijn, in Brauneweg, ook circulair met begin- en eindpunt aan de Wanderparkplatz Brauneberg. Het is een wandeling op harde ondergrond tussen de talloze wijnvelden van de Brauneberger Juffer met weerom mooie Moezelpanorama’s. Even uitblazen kan je op een leuk terras in Brauneberg zelf waar het minigolf ook snacks en drank in de aanbieding heeft.
Wil je met de wagen genieten van panorama’s, dan kan je van Piesport tot Minheim de Panoramastrasse volgen, niet lang, maar met prachtige vergezichten over de lus die de Moezel hier maakt en over de wijnvelden die zich als rijen boven elkaar voordoen als een gigantisch amfitheater.
Bernkastel heeft ook een kermisrad dat je zichten geeft vanaf 35 meter hoogte. Wil je liever op de begane grond blijven, dan is er in de zomermaanden ook een panoramisch treintje dat door de binnenstad rijdt.
Wil je ten slotte de wijngaarden eens uit een ander perspectief bekijken, dan zijn er voor jou in Bernkastel de Moselkönigin of de Moselprinzessin, twee boten waarmee je een rondvaart van een uur op de Moezel kan doen. Met een drankje op het bovendek is het genieten. Hou je echt van het water, dan zijn er nog verschillende dagtrips.
Nog een leuk plaatsje dat we ontdekten, is Pünderich, gelegen richting Cochem, is het een wijndorp uit een prentenboek. Het ligt als een van de weinige direct aan de Moezel en is niet door een weg van de rivier gescheiden. In het centrum staan heel wat stijlvolle, gerestaureerde vakwerkhuizen waar je de stijlontwikkeling van de 16de tot de 18de eeuw goed kunt volgen. De naam Pünderich komt van het Latijnse pontariacum, wat veer betekende en je kan hier nog op geregelde tijdstippen de Moezel per veer oversteken (zelfs met de auto!). Het in de 19de eeuw gebouwde Pünderichter Hangviadukt behoort met zijn 97 bogen tot de langste in zijn soort in Europa.
In Bernkastel ben je Immer auf dem richtigen Weg!
Variaties in Bitburgerland
In het zuiden van de Eifel ligt Bitburgerland. De Romeinen wisten de schoonheid van het landschap in deze streek al te waarderen toen ze hier ruwweg 2000 jaar geleden de eerste stenen legden van enkele nederzettingen. Het is een gebied dat aanzet tot wandelen en fietsen door zijn hoogvlakten, rivierdalen en bossen. De regio heeft echter nog veel meer in petto.
Om te beginnen blijf ik wel even bij de wandelroutes. Het Natuurpark Südeifel heeft een groot aanbod aan wandelingen. De meeste zijn circulair wat een grote meerwaarde is. Sommige laten je twee landen beleven op één wandeling. De Duits-Luxemburgse streek – en rondwandelingen bereiken het gebied rond Echternach, voor onze ouders nog steeds ‘Klein Zwitserland’.
Mijn bezoek vond plaats exact 1 maand na de zware overstromingsramp die een deel van dit gebied samen met het oosten van België teisterde. Vele wandelingen waren vooral om veiligheidsredenen uit het programma geschrapt. Vooral die rond de rivieren Prüm en Nims. ‘Rundwanderweg 75’ is 10 km lang en begint bij de Prümtal-Camping in Oberweis. Een camping die triest genoeg nog volledig buiten gebruik was door zijn strategische ligging bij de Prüm. Na het verlaten van het dorp begon de weg gestadig te klimmen. Boven volgt de beloning met enkele panoramazichten op het dal, de bossen en het nabijgelegen dorpje Bettingen. Het extreme weer van de bijna afgelopen maand augustus en de extra verzadiging door de juliregen maakten het me niet gemakkelijk. Het gras op de doorweekte paden stond kniehoog en na 10 km wandelen was er een extra stop in het hotel nodig om van kledij te wisselen, maar dit zijn de uitdagingen van het wandelen.
Bitburg stad heeft enorm geleden tijdens WOII. Vooral de uitlopers van de Slag van de Ardennen hebben lelijk huisgehouden. Een stukje Romeinse muur is nog bewaard en niet ver van deze plaats was de eerste brouwerij van Bitburg. ‘Bitte ein Bit’ is een uitdrukking die iedereen kent en de brouwerij behoort met een jaarlijkse productie van ongeveer vier miljoen hectoliter tot de meest vooraanstaande premiumbrouwerijen in Duitsland. Geen enkel ander bier wordt in Duitsland vaker getapt dan de Bitburger Premium Pils. De nieuwe brouwerij is sinds 1958 gevestigd op een reusachtig terrein aan de rand van de stad. In de oude brouwerij is nu op een oppervlakte van 1700 m2 de Bitburger belevingswereld gevestigd. Deze ‘Erlebniswelt’ of ‘Experience’ vertelt het verhaal van de familiebrouwerij, gesticht in 1817 en nu bij de zevende generatie. De gids neemt je in een uur mee op een boeiende reis in de tijd van familiebrouwerij tot de ultramoderne botteling. Je maakt kennis met de vier sterke pijlers die het Bitburger bier maken. Deze vier ruwe materialen hebben elk hun verhaal. Het water uit de Eifel ondergaat een soort van filtratie door de geologische structuur, het bevat Ca, Mg en Fe, de lokale gerst en gist en natuurlijk de hop die uit twee Duitse regio’s komt en ‘een zeer exclusief kruid’ genoemd wordt. Een passie voor bierbrouwen die je ten slotte als kers op de taart in de grote Bit-Lounge brengt. Hier kan je nog twee bieren degusteren. De rondleidingen zijn ofwel in het Duits ofwel in het Engels. De Bitburger Shop kan je ook nog even aandoen bij het buitengaan.
De derde pijler van mijn bezoek brengt me richting Gondorf, een 10-tal km buiten Bitburg. Hier komen we het Eifelpark tegen. Een pretpark voor de hele familie met ook nog een vleugje educatie. Eifelpark Gondorf heeft ongeveer de grootte van 100 voetbalvelden samen. Ruwweg kan je het in twee delen verdelen: de wilde dieren en het amusementsgedeelte. Het dierenpark bevat onder meer wolven, beren, roofvogels. In het laatste gedeelte van het dierenverblijf is een twee km lang parcours door het ‘Berg Wild Park’. Hier loop je vrij tussen de herten, gemzen, steenbokken en moeflons.
De attracties (ongeveer 50) zijn de klassieke die je bijna in elk pretpark tegenkomt. De topografie van het park maakt het Eifelpark wel tot een uitdaging. Het gaat overal gestadig omhoog en de grootste attracties liggen op het hoogste punt. Je kan wel gebruik maken van de ‘Eifel-Express’, een door een tractor getrokken treintje, dat op geregelde tijdstippen een deel van het park doorkruist. Wat me ook bijbleef, de parkplattegrond was zeer nodig. Was het misschien omdat ik niet zo vertrouwd ben met pretparken? Catering is er ook in overvloed en je mag binnen met eigen picknicks!
Deel vier van mijn bezoek is Schloss Malberg. De heuvels van Malberg kenden al in de middeleeuwen door hun strategische ligging twee burchten (Oberburg & Niederburg). In de loop van de 17de eeuw kwam er een kasteel in barokstijl. Architecten en kunstenaars uit Trier werkten het toen verder af. Toen de adellijke familie uit het kasteel vertrok, werd het in 1920 een hotel en in 1989 kocht de gemeente Kyllburg het domein. In 1990 is een restauratie begonnen. Die gaat stapsgewijs. Het kasteel kent een beperkte opening (maar twee dagen per week). Je kan er rondleidingen doen en een tearoom op de benedenverdieping zorgt voor koffie en cakes via de dorpsbakkerij. Deze locatie wordt ook gebruikt voor huwelijksceremonies. Tot slot zijn er nog twee kleine tuinen. Eerlijk gezegd kwam ik ontgoocheld buiten. Een beperkt aantal kamers zijn toegankelijk en de meeste zijn compleet leeg. Misschien ben ik ook wat te verwend geraakt door mijn talloze bezoeken aan National Trust-eigendommen in Engeland.
De traditionele keuken van het familiehotel ‘Am Honersberg’ in Brimingen maakte me weer gelukkig: een Eifelavondmaal met gebraad, gepersifleerde aardappelen, een groentesalade en een frisse pint … Bitburg!
Alle info over het gebied: www.eifel-direkt.de
