Mijmeringen bij het heengaan van een ‘monument’ in de geschiedenis van de Vlaamse Journalisten Vereniging MIREK CERNY (1943-2019)
Het waren woelige tijden in de geschiedenis van de VJV, toen nog VVJPP genoemd. De betreurde Louis Davids, mede-oprichter van de vereniging en hoofdredacteur van het Belgisch-Israëlitisch Weekblad vond het na 10 jaren voorzitterschap nodig om zijn taak over te dragen aan een opvolger.
We spreken over 1984-85, een woelige tijd voor de vereniging. Het ledenaantal was flink aangegroeid, maar een herziening van de statuten drong zich terecht op; er schortte veel aan de voorwaarden tot erkenning. Algemene ledenvergaderingen hebben zulke wijzigingen in hun opdracht. Maar als die samenkomsten hierover geen uitsluitsel brengen en zelfs geen mogelijkheid meer bieden om een gewone dagorde over de dagelijkse werking van de leden te bespreken en te bevorderen, is er sprake van een crisis.
Gelukkig zijn er leden die deze spanningen durven te overstijgen en visionair naar de toekomst kijken. Mirek ontpopte zich in die periode als de verdediger van de periodieke pers en de wijze waarop gemotiveerde en geëngageerde mannen en vrouwen vanuit hun beroep, hun vaardigheden en hun kennis kunnen betrokken worden bij persactiviteiten zonder evenwel van hun journalistieke inbreng hun beroep te maken.
Mede door zijn inbreng werden de twee instellingen van de vereniging op hun beide domeinen werkbaar en vruchtbaar: de Erkenningscommissie en de Raad van bestuur.
Hij ijverde naar buiten toe voor de erkenning van de vereniging, ook door de beroepsvereniging. Om onze vereniging volwaardig in de verf te zetten vond hij het vanzelfsprekend dat de leden de nodige ernst en inzet aan de dag leggen. Hij zei dit telkens opnieuw op een minzame, doch kordate manier. Teveel leden streefden maar één doel na: een perskaart bezitten. Daarom benadrukte hij het belang van de Erkenningscommissie, die de leden regelmatig screent.
Anderzijds ijverde hij voor het opentrekken van het lidmaatschap naar al wie bezoldigd of onbezoldigd vanuit zijn of haar beroep of sector naast het gewone werk ook enige journalistieke inbreng heeft. Geschiedenis, kunst, filosofie waren bij het toenmalig ledenbestand schaars vertegenwoordigd. Hij kwam als muziekrecensent in alle hoeken van het land, was ook in het buitenland. Hij sprak kandidaat-collega’s aan over de vereniging. Overal waar hij kwam was hij bekend, want hij schreef muziekrecensies voor heel wat kranten en periodieke publicaties. Dat deed hij met een haast ongeremd enthousiasme, steeds met aandacht voor de mens achter de muziekuitvoeringen: hoe voelde de componist zich, wat is de visie van de dirigent, van de zanger, van het koor. En bij tentoonstellingen over componisten of muziekpartituren zocht hij altijd naar inhoud en visie. Hij woonde en leefde in Dilbeek, maar hij kon ook bogen op de kennis van zijn geboorteland Tsjecho-Slowakije. Hij had daarom aandacht voor cartoonisten en striptekenaars, in een tijd waarin ze bij ons nog niet het journalistenstatuut hadden dat ze vandaag hebben. Er is voor cartoonisten een sterke link met Slowakije.
Mirek was een ‘homo viator’, letterlijk en figuurlijk een mens steeds op weg, zoekend naar de diepere zin van alles. Die microbe probeerde hij over te dragen op de VJV. Op vergaderingen had hij oog en oor voor ieders inbreng. Indien de leden hun best doen, speelt dat in het voordeel van de erkenning door de beroepsjournalisten, door het ministerie en door de ontvangende instanties. Deze idee was de rode draad in zijn voorzitterschap van Raad van bestuur en Erkenningscommissie.
Wij beiden hebben elkaar opgevolgd in die functies. Nadien zijn onze wegen beroepshalve uit elkaar gegaan. We hebben Mirek nog één keer ontmoet op de viering van 50 jaar VJV. Hij was toen ziek en vermoeid, maar keek vanuit het verleden van de VJV naar de toekomst van alle collega-journalisten die met de moderne communicatiemedia in een nieuwe wereld zijn terechtgekomen.
Een ‘monument’ uit de geschiedenis van de VJV is heengegaan. Mireks boodschap is blijvend: leden van de VJV, wees een goed journalist en bewijs dat het lidmaatschap meer is dan enkel een lidkaart bezitten.
Frans L. van den Brande
Oud-voorzitter 1986-1991
