Als journalist moet je meegaan met de nieuwste evoluties in het medialandschap. Met dit artikel willen wij je duidelijk maken wat podcasts zijn, en wat hun kracht is. Zonder in te gaan op de praktische zaken zoals opnameapparatuur stippen we de belangrijkste vereisten voor een succesrijke podcast aan.

Podcast: nieuwe vorm van audio consumeren

De manier waarop content “geconsumeerd” wordt, verandert voortdurend. De tijd dat het hele gezin in de huiskamer met zijn allen keek naar één scherm, dat van de tv, is lang voorbij. De gebruiker bepaalt zelf waar en wanneer hij zijn content bekijkt. Dat kan live zijn, of via de Replay functie van zijn digitale tv-aanbieder (Telenet of Proximus). Dat kan via een betalend abonnement zijn op specifieke content, zoals Netflix of Play More van Telenet.

Maar ook op vlak van audio verschuift het consumptiegedrag erg snel. Gedaan is de klassieke radio – en dan hebben we het niet eens over spelers zoals Apple Music, Spotify of Google Play die muziek in streaming formaat aanbieden, aangepast aan jouw voorkeuren. Maar vooral informatieve content, geleverd via audio, on-demand, kent steeds meer succes.

On-demand radio vs. zelfstandige podcasts

Radiostations bieden steeds vaker interessante content aan als podcast, om luisteraars die niet live konden luisteren toch de kans te bieden dit nieuws te vernemen. In eigen land is er bijvoorbeeld Interne Keuken, Touche, enz. (De volledige lijst VRT-radio podcasts vind je op http://www.vrt.be/podcasting). Je kan de uitzending downloaden naar je iPhone, iPod of MP3-speler, en beluisteren waar en wanneer je wil.

Maar er zijn ook zelfstandige podcasts, die enkel via het internet uitgezonden worden.  Verschillende podcasts bestaan al 7, 8 jaar, maar kregen de laatste maanden enorm veel nieuwe luisteraars. Andere content-creators starten nieuwe podcasts op, met wisselend succes.

Bekende voorbeelden uit eigen land: Lode Roels, Tech45, Mosselen om half twee, Kritisch denken.

Groeiende interesse

De reden? Heel simpel: we hebben allemaal een smartphone, waarop je podcasts-app kan installeren. En bij elke smartphone krijg je oortjes om in alle privacy content te beluisteren – muziek of  gesproken woord. Sta je op een winderig platform te wachten op een bus? Zit je op de trein, maar heb je geen zitplaats?  Je hebt misschien niet de ruimte om een krant of boek open te slaan, maar je kan wel naar audio luisteren.

Podcasts zijn ook handig wanneer je in de tuin bezig bent, aan het strijken of afwassen (en ja, dat geldt voor heren én dames!) bent. Terwijl je handen het mechanische werk uitvoeren, kan jij ondertussen je geest voeden met deze podcasts, die je informatie bezorgen over erg diverse gebieden.

Een publiek opbouwen

Als journalist van het gesproken woord moet je de manier waarop je jouw content brengt, eigenlijk dus ook aanpassen aan die nieuwe vormen. Het mooie van de podcasts is dat zij niet echt veel financiële investeringen vergen, maar wel wat engagement van de journalist. Je moet namelijk een publiek opbouwen, en dat doe je enkel door op geregelde tijdsstippen nieuwe content te brengen.

Daarbij is het belangrijk dat het onderwerp waarover jouw podcast gaat, goed afgelijnd is. Niet zomaar een “babbeltje onder vrienden”, want tenzij je een horde fans hebt zal dat al gauw gaan vervelen. Neen, een duidelijke lijn voor de content is onontbeerlijk, zelfs al is dat een niche, zoals Apple-fans, literatuur, Star-Wars, enz.

Regelmaat in tijd en presentatoren

Verder is het belangrijk dat jouw podcast op regelmatige tijdstippen uitgezonden wordt. Net zoals tv-kijkers elke avond naar Familie of Thuis kijken, moeten de luisteraars van jouw podcast weten dat zij elke week,  twee weken, of maand een nieuwe aflevering van jouw podcast kunnen beluisteren of downloaden.

Het is bovendien ook belangrijk dat jouw luisteraars vertrouwd raken met de presentatoren van jouw podcast. Je kan werken met een wijzigend paneel, maar er moet een constante zitten in degene die de podcast presenteert, in vaste medewerkers.  Zo bouw je loyauteit op.

Het verdienmodel?

Een podcast vereist niet echt een grote investering. Indien de lezers van dit artikel hierin geïnteresseerd zijn, willen wij wel ingaan op de technische vereisten en investeringen. Maar in principe is het gewoon tijd die je moet interesseren, om een publiek op te bouwen.

Wat je ermee verdient? Dat kan op verschillende manieren:

• Je lokt volk naar je eigen website, die je in alle afleveringen van je podcast vermeldt; de reclame op jouw website zou je inkomsten moeten brengen;
• Je bouwt een reputatie op, waardoor je betalende opdrachten kan binnenhalen
• Heb je een trouw publiek opgebouwd, dat overtuigd is van de meerwaarde die je brengt, dan kan je vragen of ze jouw podcast willen steunen door een donatie via PayPal, of via Patrion. Die laatste vorm van steun is tegenwoordig erg in zwang, vooral omdat hij weerkerende donaties van kleine bedragen mogelijk maakt. En we weten het allemaal: vele kleintjes maken één groot!
• Maak echter niet de fout om vanaf aflevering één te gaan zeuren over steun. Eerst moet je jezelf bewijzen!

Nog niet vertrouwd met podcasts? Weet je niet hoe je die kan beluisteren, en waar je interessante podcasts vindt? In een volgend artikel verneem je meer.