Deze tentoonstelling liep van 6.10.2023 tot 21.01.2024 – Sylvia Silvester schreef er volgende bespreking over.
Een zinnenstrelend oeuvre
Dorothy Iannone werd geboren in het Amerikaanse Boston. Ze studeerde er aanvankelijk literatuur maar verlegde haar aandacht eind jaren 1950 naar kunst. In de jaren ’50 kwam ze in contact met het internationale netwerk van Fluxus-kunstenaars, zoals Robin Page, Robert Filliou, Dieter Roth, Daniel Spoerri, Ben Vautier,… Eind jaren ’50, begin jaren ’60 was Fluxus nog een los verband van progressieve multidisciplinaire kunstenaars, die hun draai in de kunstwereld niet konden vinden. Iannone trouwt in 1958 met de schilder James Upham en het paar verhuist naar New York. Als autodidact begint ze met schilderen en tussen 1963 en 1967 exposeert zij met haar echtgenoot in de Stryke Gallery, een tentoonstellingsruimte die zij met haar echtgenoot in New York runt.
Avant-garde erotiek
In de jaren ’60 verhuist ze naar Europa waar ze gefascineerd raakt door de daar heersende avant-garde kunststromingen. In navolging daarvan probeert ze met haar werk artistieke en maatschappelijke conventies te doorbreken. Haar oeuvre omvat schilderijen, kunstenaarsboeken, video-installaties, sculpturen, tekeningen en geluidsfragmenten. In haar werk creëert ze een unieke relatie tussen tekst, beeld, geluid en sculptuur, waarbij ze de verhalende en fictieve dimensies van de werken benadrukt. Haar werk is sterk autobiografisch en vertelt zonder ophouden het verhaal van haar expliciete vrouwelijke seksualiteit. De tentoonstelling in het MuHka neemt de bezoekers mee op een emancipatorische reis richting onconventionele liefde, het vieren van het matriarchaat en de mythe van Eros. In haar zinnenstrelende oeuvre beschrijft Iannone vol passie en in een uitspatting van vrolijke kleuren haar intieme vriendschappen en relaties met andere kunstenaars, haar muzen en geliefden tot in de kleinste details. Op een reis naar het IJslandse Reykjavik in 1967, ontmoet Iannone de Zwitserse kunstenaar Dieter Roth. Iannone scheidt nog geen week later van haar man en woont tot 1974 bij Roth in Düsseldorf, Reykjavik, Bazel en Londen. Roth werd de muze van Iannone en komt in veel van haar kunstwerken voor. Een van haar meest bekende werken met Roth is haar boek An Icelandic Saga (1978-86), dat de eerste ontmoeting van de kunstenaar met Roth en haar latere breuk met echtgenoot in de geest van een echte Noorse mythe levendig illustreert. Iannone en Roth blijven vrienden tot zijn dood in 1998.
Zoals ze in het in een van haar teksten gevat verwoordde: ‘Als ik mensen op de een of andere manier heb geholpen dichter bij zichzelf te komen, zou dat voor mij veel betekenen.’
Censuur
Het spreekt vanzelf dat het expliciete karakter van het werk van Iannone in de jaren 60, 70 en 80 ten prooi viel aan censuur. Iannone zei over de vroege censuur van haar werk: ‘Toen mijn werk niet ronduit werd gecensureerd, werd het mild bespot of beschreven als folkloristisch, of gewoon genegeerd.’ In 1969 probeerde de Kunsthalle Bern het werk van Iannone in de groepstentoonstelling Ausstellung der Freunde te censureren door haar te vragen de geslachtsdelen van haar figuren te verbergen. Uit protest stapte Dieter Roth uit de tentoonstelling en de conservator van de Kunsthalle Bern, Harald Szeeman, nam ontslag.
Dat heeft Iannone niet tegengehouden om op haar meeste schilderijen, teksten en visuele verhalen thema’s van erotische liefde te blijven tonen. Haar expliciete weergave van het menselijk lichaam is sterk afgeleid van de reizen die ze heeft gemaakt en van Japanse houtsneden, Griekse vazen en visuele motieven uit oosterse religies, waaronder het Tibetaans boeddhisme, het Indiase tantrisme en christelijke extatische tradities zoals die van de zeventiende-eeuwse barok. Haar kleine houten beelden van beroemdheden met zichtbare geslachtsdelen, waaronder Charlie Chaplin en Jacqueline Kennedy, tonen vooral de interesse van de kunstenaar in Afrikaanse tribale beelden.
Curator van de tentoonstelling in het MuHka: Joanna Zielinska.
