Onlangs werd in de Landcommanderij van Alden Biesen te Rijkhoven-Bilzen de driejaarlijkse Marnixprijs Limburg uitgereikt. Het is een initiatief van de ringen Limburg Herkenrode en Land van Loon – Nieuw Eyck. Deze prestigieuze onderscheiding wordt toegekend aan een persoon of vereniging die zich verdienstelijk maakt in de beide Limburgen op het vlak van de Nederlandse taal en cultuur in de breedste zin. Jan Peumans, voorzitter van het Vlaams Parlement, viel de eer te beurt, om de prijs uit te reiken, goed voor een geldsom van 1000 euro!
Roox werd gekozen uit een lijst van elf kandidaten uit de beide Limburgen. Samen met haar was ook hoornist Camiel Lemmens genomineerd.
Ine Roox werkt als correspondent buitenland voor de krant De Standaard en heeft als auteur ook enkele boeken op haar naam staan. Als journalist behandelt ze onderwerpen als de Arabische lente, Israël en Palestina, het Afrikaanse Grote Merengebied, de conflictdiamanten, de vertakkingen van de Maffia en de Trumpiaanse fantasmen. Uit de laudatio van ere-ambassadeur Johan Swinnen onthouden we dat Ine Roox zonder vooroordeel op zoek gaat naar de feiten, er de gepaste formulering voor vindt, maar ze niet zelf inkleurt. Ze spoort die feiten op met minzaamheid of verontwaardiging, bekommerd om de waarheid of de menselijke relevantie, waarbij ze ruime aandacht heeft voor nuances. Roox is zo een veilige gids, die vertrouwen wekt in het journalistieke métier.
Een stem geven
“Het deed me echt veel plezier genomineerd te zijn voor een culturele prijs van een vereniging die de grens tussen Belgisch en Nederlands Limburg overstijgt. Een prijs die het Nederlandse taalgebied, zijn taal en zijn (muziek)cultuur valoriseert”, aldus Ine Roox na afloop. “Taal, en het Nederlands, is mijn werktuig als journalist. Ik bedien me dagelijks van woorden om de wereld -dichtbij of iets verderaf- te beschrijven. Om zaken onder de aandacht te brengen en aan te klagen, en om mensen een stem te geven die anders misschien niet zouden worden gehoord. Wij, journalisten, gebruiken woorden, en taal, om feiten te verzamelen, en die daarna breed te verspreiden. Ook, en zeker ook, wanneer anderen die feiten ongemakkelijk vinden. Wanneer dat zo is, schromen ze niet om ons te betichten van ‘fake news’. Het gebeurt in het buitenland, en het gebeurt zeker ook hier dicht bij ons. Ik koester en ik eer het Nederlands, mijn moedertaal. En daarnaast koester ik nog een paar andere werktuigen, die ik ook zeer regelmatig gebruik. Meerdere talen spreken, en meerdere culturen omarmen, verwijdert iemand hoegenaamd niet van de eigen cultuur. Het creëert juist een groter begrip, en het dicht de kloof. We leven in een tijd waarin sommigen geen interesse tonen in het dichten van een kloof, maar eerder energie steken in angst zaaien. Angst voor de ander, voor wie er anders uitziet of iets anders gelooft, of angst voor wie er gewoon anders over denkt.”
Stukje wereld in Limburg
Ine Roox is afkomstig van Maasmechelen, voormalige mijngemeente in het Maasland. Ze heeft nog steeds een goede band met de Limburgse provincie, geeft hier regelmatig lezingen en interviews.
“Ik kom zeer graag thuis in Limburg. Ik hou van onze jovialiteit, en van onze gastvrijheid. Van onze grenzen met onze buren, die hier haast moeiteloos vervagen. Ik reis nu dertien jaar de wereld rond als journalist, maar ik zag allang voordien een ander stukje van de wereld, hier, in Limburg. Een bezoek aan de supermarkt in Maasmechelen, waar ik tussen de rekken vol Spaanse, Griekse, Marokkaanse en Belgische specialiteiten ook de talen uit al die streken hoor, vind ik telkens weer een verrijkende ervaring. Want die talen worden vaak afgewisseld met een zeer plat Maasmechels dialect! Neen, ik ben niet naïef. Actuele, prangende vraagstukken, zoals migratie, vormen een grote uitdaging, en creëren frictie en problemen. Maar laten we ook waakzaam blijven. Laten we zeer goed oppassen voor simplismen, en argwaan koesteren tegenover wie zéér eenvoudige oplossingen predikt voor zéér complexe samenlevingsproblemen. Al die zaken maken taal, en woorden, zo belangrijk. Woorden zijn gevaarlijk, als ze worden misbruikt. Woorden worden krachtig, als ze worden gebruikt voor waarheidsbevinding, en voor democratische controle, en ook als ze door journalisten worden gebruikt om een ongemakkelijke waarheid te vertellen.”