Voor de website Radiovisie houdt Filip van Molle, redacteur bij Radiovisie, een radiodagboek bij. Vandaag keren we terug naar 6 mei 2002.
Aan de vooravond van de landelijke verkiezingen in 2002 volgen de Nederlandse politieke partijen met argusogen de alsmaar toenemende populariteit van de Rotterdamse kandidaat Pim Fortuyn. Zijn controversiële standpunten over het Koningshuis, over het milieu, over de islam en over het vreemdelingenbeleid zaaien verdeeldheid tussen voor- en tegenstanders. Ruud de Wild en de redactie bij 3FM besluiten om tijdens de laatste week voor de stembusgang de voornaamste lijsttrekkers te interviewen zonder hierbij de politiek gevoelige thema’s aan te snijden. Wanneer de omstreden voormalige hoogleraar sociologie aan de Erasmus Hogeschool in Rotterdam op 6 mei als eerste gast wordt uitgenodigd, beseft niemand dat de daarop volgende gebeurtenissen in het Hilversumse Media Park een ongeziene schokgolf zouden veroorzaken. Een reconstructie.
Gezellig bij de koffie
De vrees voor een saai gesprek tussen Ruud de Wild, Jeroen Kijk in de Vegte en Filemon Wesselink tussen 16.00 en 18.00 uur blijkt ongegrond. De politicus voelt zich uitstekend en geniet zichtbaar van alle aandacht en van de gestelde vragen. Zelfs de dagelijkse beslommeringen, zijn homoseksualiteit, de grote voorliefde voor de klassieke muziek van Bach en voor Italië worden op een speelse wijze extra in de verf gezet. Voor men het goed en wel beseft, vliegt de tijd voorbij. Een veel te vroeg afscheid wenkt. Ruud de Wild probeert alsnog zijn das te krijgen, maar het herhaaldelijk aandringen krijgt geen gunstig gevolg. De schuivers gaan dicht en de aanwezigen in de studio van 3FM begeven zich na een finale en een hartverwarmende groet naar de uitgang en naar parking van het gebouw aan de Media Park boulevard.
Het 22 Novembercomplex
Wanneer men een alsnog vergeten fles wijn aan de inmiddels vertrokken gast wil overhandigen, klinken er om even over 18.00 uur zes schoten. De medewerkers vluchten in alle paniek naar binnen. Ruud de Wild zelf heeft nog net de tijd om achter een geparkeerde wagen te schuilen. Voice-over Arjan Penders waarschuwt vrijwel onmiddellijk de redacties en de radiostations van de publieke omroepen, die zonder dralen de programmering omgooien. Verslaggever Peter de Vries probeert alsnog de chaos en de paniek op een recorder te vereeuwigen, maar de paniek overheerst. De talmende hulpdiensten komen te laat. De geviseerde beleidsman, die het politieke landschap flink door elkaar had geschud, sterft. Net zoals de Verenigde Staten in 1963 wordt Nederland met het 22 novembercomplex opgezadeld.
De gevolgen
Na een wilde achtervolging wordt milieuactivist Volkert van der Graaf door de politie ingerekend. Wanneer er vragen over medeplichtigen komen, zwijgt hij in alle talen. Hierdoor worden verschillende complottheorieën gevoed. Op 15 mei kiest het Nederlandse volk. De traditionele partijen krijgen rake klappen. De Lijst Pim Fortuyn haalt 26 zetels in de Tweede Kamer en neemt kort deel aan de macht. De gedroomde hertekening van het politieke landschap, dat de voormalige hoogleraar sociologie voor de ogen stond, stort door interne en hoog oplopende discussies binnen zijn partij als een kaartenhuis in elkaar. Zijn gedurfde, niet conventionele en welbespraakte ideologie waarbij hij zonder dralen de problematische kanten van het actuele beleid aan de aak stelde, sterft een stille dood.
De nasleep
Ruud de Wild meldt zich na de aanslag lange tijd ziek. Met een dubbele terugkeer bij de toenmalige marktleider Radio 538 en een kort avontuur bij Qmusic probeert hij het verwerkingsproces te vereenvoudigen. Aanvankelijk zonder veel resultaat, want de gespannen verhouding met Talpa-baas John de Mol, en zijn mislukte huwelijken met TMF-VJ Tatum Dagelet en Aafje Burggraaff laten diepe sporen na. Na een klein intermezzo bij BNR Nieuwsradio met ‘Ask Me Anything’ komt in 2017 een aanlokkelijk voorstel om voor omroepverenigingen KRO en NCRV op NPO Radio 2 het nu nog steeds lopende ‘De Wild in de Middag’ te presenteren.
Heden ten dage
Geen wonder dat het drama van weleer nog steeds in de samenleving nazindert en tot vragen leidt. Vandaar ook de vele initiatieven om de herinnering levend te houden met een toneelstuk, een televisiedocumentaire, een boek van de voormalige Radio 3 baas Paul van der Lugt en talloze andere activiteiten. Allemaal verduidelijken de eerder geopperde bedenkingen. Helaas zonder kroongetuige Ruud de Wild die zich, ondanks verschillende aanvragen, van alle commotie distantieert. Zeker omdat het logischerwijze volgens hemzelf ‘niet rond hem draait, maar rond een denker, wiens ophefmakende rol in de Nederlandse maatschappij op een bijzonder korte tijd een plaats in de geschiedenis kreeg’.
