Marcus Aurelius was een goede 2000 jaar geleden een Romeinse keizer die heerste over miljoenen mensen, moest afrekenen met alles verwoestende epidemieën en talrijke veldtochten leidde. Zijn naam klinkt in de 21ste eeuw nog altijd als een klok en dat is voornamelijk vanwege zijn Meditaties. Dit zijn filosofische geschriften waarin hij nadenkt over hoe hij moet handelen en toch een goed mens kan blijven. De Stoïcijnse waarden leidden hem de weg.
Dat Stoïcijnse ideaal bood ook een waardevol houvast aan de jonge topschaatser, die Mark Tuitert in 2002 was,. Met dit boek wil hij ons duidelijk maken dat wij allemaal – en vooral leidinggevenden – gebaat zijn met de wijze woorden van de keizer, gewoon omdat ze tijdloos zijn. Hij maakt het ons gemakkelijk: hij citeert uit Meditaties, past toe wat hij eraan had en legt uit wat wij ermee kunnen doen. In het voorwoord benadrukt hij dat het niet de bedoeling is om het hele boek in één keer uit te lezen: “het is bedoeld om iedere dag te gebruiken, om stukken terug te lezen, op je nachtkastje te leggen… Uit elk boek heb ik een korte meditatie gedestilleerd die aan het eind van dat hoofdstuk staat.” Die laatste opmerking is wat misleidend: het gaat niet over een fragment uit de boeken van Aurelius.
De 12 hoofdstukken zijn meestal als volgt opgevat: de titel bevat de belangrijkste gedachte, dan volgt wat M. Aurelius dacht en het belang ervan in het algemeen voor hem en voor ons, moderne lezers. Pas dan komt de echte uitleg, voorafgegaan door cijfers en sommige regels in het roze gedrukt. De cijfers leiden de citaten in, staan niet op volgorde, maar ik heb de reden daarvan niet kunnen achterhalen. Wat tegen een roze achtergrond gedrukt is, zijn de hoofdgedachten uit de citaten die de auteur op het moderne leven zal toepassen.
Een voorbeeld. Hoofdstuk 5 komt uit boek 5. Titel: Omarm je tegenslagen. Op de oneven bladzijde staat de korte samenvatting, op de even bladzijde staat een tekening in rood, wit, blauw die een man met een spade voorstelt. Daaronder staat een citaat. Het fragment van Aurelius staat in vettere druk dan de bedenkingen van Tuitert. In dat fragment staat in het roze: “Wie zijn eigen ambacht liefheeft, spant zich tot het uiterste in voor zijn werk, zonder te denken aan eten of baden”. De auteur legt uit dat toewijding en consistentie een vorm van zelfrespect zijn en dus moet je opstaan en aan het werk gaan! Nummer twee staat er niet, maar onder nummer drie heeft Aurelius het over wat je moet denken over wat anderen van je denken. Tuitert ziet dit citaat als een aansporing om iets goeds te doen. Zo volgen er nog 6 bedenkingen eer hij afsluit met een overzicht, gedrukt tegen een grijze achtergrond, met vet gedrukte raadgevingen. Ik citeer: “Kijk naar de mensen om je heen. Welke functie vervullen zij?… Bedenk nu wat jouw rol in dat geheel is.”
Omdat Aurelius geloofde in goden die alles bestierden, vinden we die gedachte regelmatig terug. De auteur volgt hem daarin niet, maar past die gedachte toe op de natuur en de wetenschap. Wat Aurelius zegt over leiderschap kan elke moderne directeur of directrice toepassen, zeker als het in het moderne kleedje van Tuitert gegoten is.
Het is vooral de Stoïcijnse filosofie met de hoofdgedachten van o.a. rust, kalmte, aanvaarding, nadenken, leven in het hier en het nu, die Tuitert toepast op zichzelf en op het moderne leven. Hij belooft dat – als we die wijze woorden volgen – ze ons innerlijke kracht zullen geven om opgewassen te zijn tegen verlies, tegen woede, tegen stress en tegen allerlei voor- en tegenslagen. Het zou een manier van bewuster leven kunnen worden.
Het is boek is mooi uitgegeven met een harde kaft.
Over Mark Tuitert
Mark Tuitert verbleef als schaatser 15 jaar aan de wereldtop en was na zijn topsportcarrière vastberaden om ook op maatschappelijk gebied de top te bereiken. Mark rondde in 2016 de opleiding Sport, Business en Leadership aan de Universiteit van Nyenrode af. Hij richtte in 2017 First Energy Gum op, waarmee hij onder meer topsportend Nederland voorziet van energie en waar hij verantwoordelijk is voor de online marketing. Via FitChannel motiveert Mark mensen om te trainen en gezond te leven en adviseert hij bedrijven op het gebied van vitaliteit.
auteur Mark Tuitert & Marcus Aurelius
non-fictie, zelfhulpboek
uitgeverij MAVEN 2024
ISBN 978 94 9321 3850 2