We willen de wereld beter begrijpen, daarom is kunst zo boeiend. We willen graag dat het ons aanspreekt, ons iets zegt, ons iets duidelijk maakt. Dat is precies wat het boek ‘Kunstenaars over kunst’ (uitgeverij EPO) wil doen. Noem het gerust een soort “verklarend woordenboek voor moderne kunst” en dat is hoegenaamd niet ironisch bedoeld.
In het boek brengt kunstjournalist Holly Black 50 internationale topkunstenaars samen. Ze worden allemaal voorgesteld op één pagina met een quote als titel en een foto van één van hun kernwerken. 5 onder hen worden uitgebreider voorgesteld d.m.v. een interview over 3 pagina’s: Lisa Reihana (Nieuw-Zeeland), Tracey Emin (VK), N.S. Harsha (India), Victoria Sin (Canada) en Mona Hatoum (Libanon). Stuk voor stuk interviews die je een boeiende blik gunnen in de leef- werk- én denkwereld van de kunstenaars. Naast enkele wereldbekende namen als Marina Abramovic, Mark Rothko, Nam June Paik, Anselm Kiefer, Gerhard Richter, Cindy Sherman, Ai Weiwei en Louise Bourgeois komen vooral bij het grote publiek onbekende(re) maar allesbehalve minder interessante kunstenaars aan bod waaronder heel wat Afrikaanse, Zuid-Amerikaanse en Aziatische. Veel vrouwelijke kunstenaars ook. Opkomende kunstenaars. Schilders, performance-kunstenaars, fotografen, sculpturisten enz. Een heel divers palet.
Door de kunstenaars zelf aan het woord te laten en/of de (achtergrond van de totstandkoming van hun) werken te situeren, krijg je een interessante inkijk in het brein van deze scheppers en vooral inzicht hoe ze tot hun unieke stijl zijn gekomen. Daardoor ontdek je heel wat interessante kunstenaars. Teveel om op te noemen maar toch wil ik er een paar aanhalen: de Chileen Ivan Navarro die geobsedeerd is door het gebruik en misbruik van elektriciteit; de indrukwekkende werken ‘Hot Spot’ en ‘Grater divide’ van de Libanese kunstenares Mona Hatoum wiens interview trouwens erg boeiend is; de Nieuw-Zeelandse Lida Reihana in wiens werk het kolonialisme centraal staat net als bij Lubaina Himid (Zanzibar); het verrassend ‘visueel activisme’ van de Zuid-Afrikaanse Zanele Muholi en de uitgekookte dubbelzinnige impact van de grafische vormgeving en billboards van Barbara Kruger (USA),… Sommige quotes blijven echt wel hangen zoals “Als je geen fysiek contact met het materiaal houdt, heeft het werk straks misschien geen ziel” (de Ghanese kunstenaar El Anatsui); “Een schilderij kan niets veranderen, alleen iets laten zien” (Kerry James Marschall, USA); “Ideeën zijn geen ideeën, geen kunst. Kunst is wat je van de ideeën maakt” (de Soedanees Ibrahim El-Salahi),…
Hun verhalen verklappen zou uw leesplezier vergallen. Dat gaan we dus niet doen. Want dit boek is puur “voedsel voor de geest”. Het opent niet alleen je blik, het verruimt het vooral.
En het leuke is dat je het boek niet in één keer hoeft te lezen, je kan het bij wijze van spreken op je nachtkastje leggen en elke dag voor het slapengaan rustig een kunstenaar ontdekken. Dat doet mij met veel plezier terugdenken aan het boek ‘Dagelijkse rituelen’ van Mason Currey waarin ze van 150 verschillende soorten artiesten hun rituelen, routines, gewoonten en obsessies verzamelde waarmee ze hun dagelijkse inspiratie vonden.
Dit is een zogenaamde licentie-uitgave voor België van een Brits boek en toch zou het zoveel leuker geweest zijn mocht men bv. een vijftal Belgische kunstenaars toegevoegd hebben. Een gemiste kans om een breder publiek te bereiken. Misschien een idee voor later.
Het is in ieder geval een boek dat veel meer mensen zouden moeten kunnen lezen opdat we de wereld beter zouden kunnen begrijpen en er vervolgens naar handelen.
Uitgeverij EPO, 128 blz., 16,95€.
