In de reeks “VJV-journalisten stellen hun werk voor” een artikel van Georges De Smaele, wijnrecensent.
De wijnwetgeving met zijn bijhorende regelgeving, alsook de soms verwarrende termen in de herkomstaanduidingen (AOP is AOC, DOP is DOC, IGP is VDQS of VdP), vragen ons soms enig gewen als consument. De oorsprong van dit alles is in eerste instantie ontwikkeld om vervalsing en fraude tegen te gaan. Ook de authenticiteit van een wijn speelt hier een belangrijke rol.
Enerzijds is er de herkomstbenaming uitgaande van het land zelf en anderzijds kwam er sinds 2009 een Europese aanduiding. Geraken we er nog uit? (*)
In Europa worden er voor alles wat wijn betreft afspraken gemaakt door het Europese Parlement. Een speciale EU-commissie controleert of de regels worden nageleefd. Alle lidstaten kunnen de regels zelf strenger maken. Buiten de EU is elk land vrij om zijn eigen regels te maken, maar zodra hun wijnen in de EU worden ingevoerd en verkocht, moeten ze wel voldoen aan de EU-regels. Naast Europese richtlijnen voor het behandelen en bewerken van wijn bestaat er ook een Europese bescherming welke tot uiting komt op het etiket. De producent mag van alles met zijn etiket doen en er allerlei teksten op vermelden, maar er zijn een aantal regels waaraan hij een verplichting heeft. Er zijn ook verboden regels. Het is bijvoorbeeld verboden om te vermelden dat het drinken van twee glazen wijn per dag goed zou zijn om hart- en vaatziekten te voorkomen. Geen gezondheidsclaims dus!
Wat moet in België en de rest van de EU-landen verplicht op het wijnetiket staan?
- Alcoholgehalte
- Allergenen – of de wijn sulfiet, ei-en of melkbestanddelen bevat
- Inhoud van de fles
- Naam van de bottelaar
- Producent, importeur of verkoper
- Land van herkomst
- Lotnummer
- En verder bijvoorbeeld als het om een kwaliteitswijn gaat BOB* of BGA*, met daarbij het gebied van herkomst (voorbeeld voor België, Nederland)
Dit mag op het etiket of op het tegenetiket van de fles staan en is dus facultatief:
- Naam van de wijn en/of wijnhuis
- Oogstjaar
- Extra kwaliteitsaanduidingen (mise en bouteille au chateau…)
- Extra smaakaanduidingen, bijvoorbeeld Barrique (lagering en opvoeding)
- Druivenras(sen)
- Eigenaar van het wijnhuis
- Logo’s van bijvoorbeeld sulfiet
- Zwangere buik, glasbak….enz.
Voordelen bij een hogere classificatie
- De classificatie van wijn wordt beschreven in wetten en normen van individuele wijnlanden om hun wijn ten behoeve van de consument bepaalde garanties te bieden.
- Een geklasseerde wijn voldoet aan zekere wijnbouw-technische eigenschappen. Belangrijke criteria zijn o.a. de herkomstbenaming, gebruikte druivenrassen, opbrengst per hectare, alcoholgehalte, plantdichtheid, snoeiwijze, vinificatiemethode, …
Daarbij stellen we ons vragen en brainstormen we over:
- Is een ‘grand cru ‘ altijd een betere wijn?
Grand Cru (met of zonder toevoeging van ‘classé’) staat goed op het etiket van de wijnfles, maar is het zo’n vermelding waard? Om te beginnen verschilt de waarde van zulke eretitel van streek tot streek.
- Is een herkomstbenaming of een hogere kwalificatienorm een garantie voor een betere wijn?
Een hogere kwalificatienorm is niet altijd een garantie voor een ‘betere wijn’, dit weet men pas nadat elk jaar de nieuwe oogst wordt beoordeeld door middel van een wijnbeoordelingssysteem. In alle wijnlanden zijn er wijnboeren/wijnmakers die van eenvoudige druiven toch goede wijn kunnen maken.
Stijgende tendens
Meer Vrijheid en Groei voor IGP’s en lager.
Meer vrijheid om druivenrassen te gebruiken die van oorsprong niet in het gebied thuishoren.
Prijsbepaling ten opzichte van een hogere kwalificatie.
Meer gelegenheid tot experimenteren.
Verandering van de bestaande regelgeving vergt veel bureaucratie om in een hoger niveau te geraken.
De reële reden dat het aantal IGP’s in Europa groeit (cf. Italië) is dat ze de wijnproducenten meer mogelijkheden bieden. Denk maar aan de aanplant van meerdere variëteiten of aan andere snoeiwijzen die soms beter passen bij de klimaatsverandering.
Besluit: GOEDE WIJN BEHOEFT GEEN KRANS = iets wat goed is hoeft naar mijn persoonlijke mening niet geprezen te worden. Zelf oordelen is de boodschap!
Enkele landen met herkomstaanduidingen in Europa
Ik beperk mij hier tot de voornaamste drie namelijk Frankrijk, Italië, Spanje + België/Nederland, Duitsland en (Brexit) Engeland als ‘Cool Climate’ en opkomende wijnlanden ingevolge de klimaatsverandering.