Je stapt door een verduisterde ingang en wordt getroffen door het eerste beeld: een jong meisje dat met gesloten ogen belletjes blaast. Het is levensgroot en monochroom grijs. Het is een banaal onderwerp: de uitbeelding van een universeel kinderspel en toch zet het je onmiddellijk aan het denken over de vluchtigheid van de zeepbel, van de adem, van de jeugd, van het concentratievermogen. Op de Beeck doet ons nadenken over het leven en de vergankelijkheid ervan door al zijn beelden monochroom grijs te maken, alsof ze onder het stof liggen, wat verhoogd wordt door de flauwe belichting.
The Horseman is een levensgrote man te paard en dit keer is het geen traditioneel ruiterbeeld van een of andere koning of keizer, neen, hij lijkt een zwerver die zijn schaarse bezittingen achter zich op zijn zadel gebonden heeft. De kunstenaar zelf wees ons tijdens de persvoorstelling op de antieke, speciale ronde voorwerpen die hij bij heeft.
Danse Macabre is een levensgrote, monochroom grijze installatie van een klassieke carrousel. De vrolijkheid is stilgevallen, somberheid overheerst, de mensen zijn skeletten. Zie het jonge meisje dat een zeehond aan de leiband houdt: een vreemd zicht! De zeehond is geen skelet. Op mijn vraag wat het dier daar deed, gaf Hans als enige antwoord: omdat ik er zin in had om de toeschouwer op het verkeerde been te zetten. Let ook op het vliegtuig: het is een kopie van een bommenwerper van WO I. Zelfs het assenbakje dat erop staat herinnert de toeschouwer aan “tot as zult ge weerkeren”.
Loop rond de hele installatie, want met allerlei details is het een “knipoog naar de Día de Muertos”. Is de hele tentoonstelling een verwijzing naar leven en dood? Toch niet. Hier is een opgave: zoek de twee verliefde vogeltjes die emoties als liefde en tederheid uitdrukken. Ze ogen nog altijd versteend grijs, maar opnieuw is dat het middel van de kunstenaar om ons rijke emotionele leven vast te leggen.
Misschien krijg je een Nachtboekje waarin Hans zelf teksten schreef die altijd uitnodigen tot bezinning en eigen interpretatie. Hij zelf zegt dat de toeschouwer het niet echt nodig heeft.
Staging Silence is een kunstfilm vol fictieve locaties met daarin verweven culturele verwijzingen naar historische en actuele thema’s, begeleid door een originele soundtrack. Ga zitten, kom tot rust en laat de gedachten door je heen gaan.
Dit is een tentoonstelling die ik niet zal vergeten: kunst en filosofie, leven en dood, schoonheid en lelijkheid. En hierbij nog een opgave: zoek de weinige kleurtinten en vraag je af waarom Op de Beeck die tussen het overheersende grijs plaatste.
KMSKA – Hans Op De Beeck – Nachtreis – 22 maart tot 17 augustus 2025
