Ook in dit nieuwe jaar zetten wij onze traditie verder om elke maand een kort overzicht te maken van enkele opvallende trends en evoluties op journalistiek gebied.
Goed nieuws voor huis-aan-huisblad Passe-Partout
Plaatselijk nieuws is het “unique selling point” waarmee regionale kranten en huis-aan-huis bladen het onderscheid kunnen maken met de grote media. Er was een periode dat die huis-aan-huis bladen afgebouwd werden, maar uitgever Themamedia is daar een uitzondering op. Voor Passe-Partout, dat nieuws brengt over Oost-Brabant, wil Themamedia nu hyperlokaal gaan werken, en het voorziet 15 edities, waardoor veel gemeenten hun eigen Passe-Partout krijgen. Voortaan wordt Passe-Partout uitgegeven met plaatselijk nieuws voor Leuven, Lubbeek, Aarschot, Rotselaar, Tremelo, Begijnendijk, Haacht, Tienen, Hoegaarden, Diest, Scherpenheuvel, Boutersem, Overijse, Kortenberg en Tervuren. Alvast een opsteker voor onze regionale journalisten! (Mediaspecs). Een kans voor onze regionale journalisten en fotografen?
RTBF krijgt kritiek over het uitgesteld uitzenden van inauguratie president Trump
De RTBF heeft de inauguratiespeech van de Amerikaanse president Donald Trump uitgezonden met 2 minuten vertraging. Dat leverde de Franstalige openbare omroep zware kritiek op van o.a. MR-voorzitter Georges-Luis Bouchez, die de RTBF vooringenomenheid verwijt tegenover rechtse politici. De organisatie van RTBF-Journalisten Société des Journalistes (SDJ) verdedigt zich: “Het is een redactionele beslissing die gebaseerd is op het ‘cordon sanitaire médiatique’, dat voortvloeit uit verschillende decreten, regelgeving van de CSA, de regulator van de Franstalige audiovisuele media, en de journalistieke deontologie”. Door dit cordon sanitaire komen uitzendingen van extreemrechtse politici wil aan bod, maar niet rechtstreeks. Om die te kunnen contextualiseren. (LN24 – Mediaspecs )
VRT: onderhandelingen, nieuwe raad van bestuur
Voor de Vlaamse openbare omroep moet er een nieuwe beheersovereenkomst onderhandeld worden. Die moet rekening houden met het radicaal veranderde mediagebruik van de Vlaming. Dit voorjaar zullen de VRT en de Vlaamse regering hierover onderhandelen. (Mediaspecs)
En daarin schuilt misschien een kans voor onze regionale journalisten? “Naast samenwerken met de creatieve sector in Vlaanderen, wil VRT dat ook doen met het bredere, maatschappelijke veld. Denk bijvoorbeeld aan lokale spelers in de domeinen cultuur, onderwijs, muziek, erfgoed, taal en inclusie. Zo kan VRT de maatschappelijke impact van haar aanbod vergroten, en tegelijk een hefboom zijn die de partners een groter bereik en draagvlak geeft. De expertise van de publieke omroep ligt in het maken van straffe media. Anderen hebben veel kennis in huis rond thema’s als armoede, wetenschap of digitale inclusie. In die combinatie zit een 1 + 1 = 3 die VRT ten volle wil benutten.”
Op 10 januari werd inmiddels de nieuwe raad van bestuur van de VRT door de Vlaamse regering bevestigd. De samenstelling vind je terug bij o.a. Mediaspecs.
Dat enkele partijen (Groen, Open VLD, PVDA) niet meer in het bestuur zitten door de nieuwe samenstelling van Vlaams parlement stoort verschillende groeperingen. In een open brief in De Standaard eisen de ondertekenaars dat alle politieke fracties huit het Vlaams Parlement te laten zetelen in de raad van bestuur. (Mediaspecs )
Verschillende media kondigen vertrek uit sociaal netwerk X aan
De Britse krant The Guardian kondigde al in november aan dat het niet meer op X, het voormalige Twitter, links naar zijn artikels zal posten. De reden: de overname van Twitter door Elon Musk, en het afschaffen van de factkchecks. Dat zou tot een toxische sfeer leiden. Begin januari volgden enkele media in eigen land het voorbeeld: De Morgen en De Standaard. Is het een wijs besluit? (Netties)
Deze media hebben hun heil gezocht bij Bluesky, een nieuw netwerk dat snel aan populariteit wint. Maar ook daar blijken trolling, pesten en schelden schering en inslag, wat steeds meer moderatie vereist (Netties )
Belangrijk echter: steeds meer sociale netwerken volgen het voorbeeld van X, stoppen het fact-checking in samenwerking met factchecking organisaties, om dit te vervangen door community notes. Een ingenieus systeem, dat door de community zelf gedragen wordt (Netties )
Nieuwsombudsdienst VRT kreeg in 2024 9.000 mails
Dat kijkers en luisteraars niet altijd gelukkig zijn met de manier waarop nieuws gebracht wordt door de openbare omroep, mag blijken uit het feit dat de Ombudsdienst in 2024 maar liefst 9.000 mails ontving. Die klachten gingen voornamelijk over de verkiezingen en de oorlog in Gaza. Overzicht bij de VRT.
Er is trouwens een nieuwe ombudsvrouw: Judit Verstraete volgt op 1 februari Bert Lauwers op.(VRT)
Overname van RTL door DPG onder vuur
Thomas Bruning, algemeen secretaris van de Nederlandse Journalisten Vereniging trekt in een opiniebijdrage aan de alarmbel. Naast de mondiale macht van techbedrijven, die een bedreiging zijn voor de democratie en de journalistiek, is er ook de voortschrijdende mediaconcentratie in het Nederlandse taalgebied.
Een citaat: “De concentratie in de markt heeft er de afgelopen jaren voor gezorgd dat de positie van freelancers in de journalistiek sterk is verzwakt. Een bedrijf als DPG heeft zo’n groot aandeel in de markt, dat zij eenzijdig de tarieven en voorwaarden kon bepalen, waarvoor freelance journalisten en fotografen hun werk moeten doen. (Villamedia)
Heb jij ook een journalistiek bericht dat niet mag ontbreken in dit overzicht? Laat het ons weten via mail: info@vjv.vlaanderen