Al jaren logeer ik, in binnen- en buitenland, in kloosters en abdijen. Niet via het commerciële circuit van kloosters omgevormd tot luxehotels, maar bij kloostergemeenschappen die hun deuren openzetten voor wie stilte of bezinning zoekt. Mijn tips en tricks kunnen je misschien inspireren…
De gebouwen van kloostergemeenschappen liggen meestal in een bosrijke omgeving of vormen een enclave van rust midden in een drukke stad. Uiteraard moet de bezoeker zich aan regels houden; al of niet deelname aan het strakke gebedsschema van de kloosterlingen is vrijblijvend, maar een milde vorm van deelname is op zijn minst gewenst. Vaak mag je met de geestelijken aanschuiven aan tafel; dat is al een ervaring op zich. Informeer vooraf over wat mogelijk is.
PARIJS SACRÉ-COEUR DE MONTMARTRE
In hartje Parijs, op de Butte van Montmartre, paalt een van de twee benedictinessenkloosters aan de muur van de Heilig-Hartbasiliek. Gasten zijn er welkom via de inkom aan de achterkant van de basiliek. Ze moeten wel voor 21.45 uur binnen zijn. Wie het wenst, kan zich laten registreren en gedurende één uur een radertje zijn in de -sinds 1885 onafgebroken – aanbidding van het Heilig Sacrament, uitgestald in een monstrans op het hoogaltaar. Daarvoor komen pelgrims uit de hele wereld. Ik kreeg een nachtelijk uur, tussen 2 en 3 uur, toegewezen. Je mediteert, bidt of loopt moederziel alleen rond in de stilte van de enorme, schaars verlichte en afgesloten basiliek. Ik kan je verzekeren, het doet wat met een mens.
- www.sacre-coeur-montmartre.com
- hotellerie@sacrecoeurdemontmartre.fr
- Tel. +33 1 53 41 89 00
PARIJS PRIEURÉ SAINT-BENOIT
Het benedictinessenklooster aan de overkant is kleiner, intiemer. De avondklok van 21 uur is wat vroeg, vooral met de gezellige Place du Tertre om de hoek. In beide kloosters kunnen groepen terecht.
- www.prieure-saintbenoit.com
- prieure-saintbenoit@orange.fr
- Tel. +33 1 46 06 14 74
PARIJS: LUNCHEN IN DE MADELEINEKERK
Het is een unieke belevenis om, voor een prijsje, te middagmalen in de gewelven onder de Madeleinekerk: Le Foyer de la Madeleine. Enkel op weekdagen en niet in vakantieperiodes. Je moet een lidkaart hebben, die 10 euro per jaar kost. De opbrengst is voor een goed doel.
ROME SUORE OBLATE DELL’ASSUNZIONE
In de gezelligste wijk van Rome, Trastevere, logeerde ik in Villino Noel bij de Zusters Oblaten van O.L. Vrouw Hemelvaart. Er zijn nog vijf nonnen. Voor wie een kamer aan de gezellige tuinkant bekomt, is het een super ‘alegria’. Met restaurantjes in de buurt waar de lokale bevolking te gast is, is dit een zalige plek.
- www.villinonoel.it
- oblatevillinonel@virgilio.it
- Tel. +39 63 97 37 02
FIRENZE BORGI PINTI
Het klooster met gastenverblijf Borgi Pinti behoort eveneens tot de Suore Oblate dell’Assunzione. Het ligt om de hoek van de majestueuze Santa Maria del Fiore, de kathedraal van Firenze, beter gekend als de Duomo met de sublieme koepel van Brunelleschi. Het gastenverblijf is een ideale uitvalsbasis om de kunstschatten van Firenze te ontdekken.
- www.oblate.it
- info@oblate.it
- Tel. +39 55 23 46 291
ABDIJ VAN MAREDSOUS
Voor wie dichterbij een kloosterervaring wenst te beleven is de abdij van Maredsous een absolute aanrader. Zelfs ons koningspaar vierde er in 2022, samen met de benedictijner monniken, het 150-jarig bestaan van de abdij. Meerdere gebouwen rond binnentuinen, een enorme kloosterkerk, de immense refter met hoge ramen, de lange gangen waar stilte heerst. Een ideale plaats voor meditatie en onthaasting. Er is ook wereldlijk genoegen in de buurt zoals een glas Maredsous bier, nu gebrouwen in brouwerij Duvel, met een plankje Maredsous kaas op een van de grote terrassen vlakbij de abdij. Op religieuze hoogdagen ontmoet je er vele families.
- www.maredsous.com
- Tel. 082 69 82 11
ABDIJ VAN MAREDRET
Op één kilometer van de abdij van de paters van Maredsous ontvangen benedictijner zusters in de neogotische Abdij van Maredret ook gasten. Alles is er wat oubolliger, maar er heerst absolute rust. Geen dagjestoeristen. Aandoenlijk is hun winkel met, een tikkeltje gedemodeerde, handwerkjes en zelfgemaakte confituur. De kerk is wat indeling betreft ronduit uniek. Op 15 augustus, O.L.V.-Hemelvaart, vertrekt van aan Maredret een processie. Ik liep erin mee, het was alsof ik gedropt werd in een ander tijdperk. Een kleine stoet, gebeden prevelend, zingend en schuifelend doorheen het heuvelachtige landschap met onderweg een halte aan een fraai kapelletje. Beide abdijen zijn omgeven door creatieve wandelroutes langs een riviertje en bospaden.
- www.accueil-abbaye-maredret.info
- Tel. 082 21 31 80
WESTMALLE ABDIJ VAN DE TRAPPISTEN
Ik kreeg er een heel moderne eenpersoonskamer met douche en toilet. Groen genoeg intra muros, maar ook buiten de kloostermuren kan je lange wandelingen maken.
- www.trappistwestmalle.be
- Tel. 03 312 92 22
Deze tekst verscheen in Markant magazine.
ABDIJ VAN TONGERLO
Een ‘spitante en ondeugende’ impressie
De abdij van Tongerlo is van een zeldzame weidsheid. Als een groene loper leidt de majestueuze dreef mij naar de poort. Daarboven glinsteren de leien daken als schelpen van paarlemoer. Klapten ze voor de broeders en paters levenslang dicht? En nog hoger dan die glinstering: de stralende zon. Ik stap door de poort naar het buitensporige binnenplein: ruimte voor een Gregoriaans Werchter. De abdijkerk is even wit vanbinnen als de Witheren vanbuiten, na een fikse lentebeurt. Ik zie de psalmodiërende paters bijna niet, ze gaan helemaal op in het krijtwit van de muren.
De zuilen, en daarboven de spitsbogen, omspannen het schip hoog en rank, als devote, biddende handen. Geen heiligenbeeld in dit witstenen bos van elegantie. Zelfs het bas-reliëf van de kruisweg probeert discreet te vervloeien met de serene maagdelijkheid van al dat wit.
In sober contrast: vier oude, eiken biechtstoelen om de zonden op te vangen in dit huis van licht. De vloer glimt donker met op het middenpad matte vlekken van devoot voetgeschuifel.
Vooraan staan twee zwart marmeren ambo’s, van waarop ooit de devote gemeenschap werd toegesproken, zich op te dringen. In de top van de linkse hangt een engel die meer op een sater lijkt. Ik word zalig opgenomen in deze rust van negen eeuwen. Het hoogkoor is een wemeling van kunstig houtsnijwerk.
Door de brandglazen fleurt de zon de kerk op met kleurige heiligenverhalen. En zeggen dat dit dezelfde zon is als op het naaktstrand. Ze legt haar licht schalks op de kruin van de kaalste frater. Zou die zich bewust zijn van zijn ‘verbronzing’? Heb ik zoveel mooie mannen als deze Witheren ooit samen gezien? Mijn blik ontspoort vanuit het devote tafereel. ‘Dit begijntje lust wel een Norbertijntje,’ fluistert een schalkse sater me in.
Die nacht zendt de gesel Gods alleen maar stekende muggen als antwoord op onkiese verlangens. Ik vouw de handen op mijn kruis en wacht pieus tot de slaap verlossing brengt…
Ik schreef dit stukje over Tongerlo in 2008, na er als gast te hebben verbleven. In de zomer van 2024 ben ik teruggekeerd. Het doek, een replica van da Vinci’s Laatste Avondmaal, hangt nu in de abdijkerk over het hoogkoor en wordt momenteel gerestaureerd. Ik heb enkel overleden paters op het kerkhof achter de kerk kunnen begroeten, verder geen enkele levende frater ontmoet. Er zouden slechts nog zes Norbertijnen verblijven.Geruchten als zouden ze na meer dan 900 jaar de abdij van Tongerlo verlaten doen de ronde. Hettorenklokje klept nog steeds, zoals een hart dat weigert te stoppen met kloppen.
